Najważniejszą częścią budynku jest dach, który składa się z pokrycia, podkładu oraz konstrukcji nośnej. Jest on swoistego rodzaju przegrodą zwieńczająca konstrukcję budynku. Jego podstawową funkcją jest ochrona pomieszczeń przed opadami atmosferycznymi, przy jednoczesnym chronieniu przed zmianami mikroklimatu w wyniku działania czynników zewnętrznych w środku budynku. Kontrola stanu dachu jest niezbędna, gdyż uszkodzony dach nie będzie spełniał swoich podstawowych funkcji.
Przy sprawdzaniu konstrukcji dachu od zewnątrz brak okien na poddaszu nie powinien stanowić żadnego problemu. W takiej sytuacji najlepiej zaopatrzyć się w dobre rusztowanie, które umożliwi wejście na dach i sprawdzenie jego dachu. Bardzo ważna jest kontrola dachów starych budynków, która powinna odbywa się przynajmniej raz do roku. Większość pokryć dachowych ma ograniczoną trwałość, a ich przeciętna żywotność szacowana jest na 40-60 lat. Oczywiście istnieją trwalsze pokrycia, przykładowo blacha szwedzka, którą charakteryzuje podwójna warstwa lakieru na powłoce zewnętrznej.
Okres trwałości w głównej mierze zależy od jakości materiałów, robocizny oraz działania środowiska. Sprawdzanie stanu dachu powinno zaczynać się od obejrzenia dachu z dołu, stojąc na ziemi. Odstające od konstrukcji dachówki czy płytki łatwo zauważy wśród równych linii nienaruszonego pokrycia.
Konstrukcja dachu jest narażona na niszczenie, jeśli dojdzie do osłabienia elementów drewnianych. Może tak się stać na skutek:
- niewystarczającego zabezpieczenia przed opadami atmosferycznymi
- zawilgocenia
- uszkodzenia pokrycia przez larwy (przy nieprawidłowej ocenie właściwości nośnej konstrukcji drewnianej)
- niezgodne z zasadami wykonanie nowych otworów okiennych
Murszenie drewna i niszczenie przez owady
Murszenie jest jedną z najpoważniejszych wad drewna gdyż, na skutek oddziaływania wilgoci może dojść do rozwoju szkodliwych grzybów. Należy wziąć pod uwagę, że obluzowana lub uszkodzona dachówka może, by powodem zawilgocenia drewna, dlatego trzeba dokładnie sprawdzić pokrycie dachu. Jeśli dach jest spadzisty, czyli zbudowany w kształcie trójkąta – przeciek nie zawsze jest widoczny na pierwszy rzut oka. Może on być zlokalizowany, np. pod deską kalenicową, czyli na samej górze konstrukcji dachu. Jeśli zawilgocenie występuje blisko ściany przyporowej przyczyną tego stanu rzeczy może być uszkodzenie obróbki blacharskiej. W takim przypadku niezbędne będzie poprawienie wentylacji w budynku.
Tego typu problemami powinien zająć się fachowiec. Jeśli dach niszczeje w wyniku działania owadów na ogół zaleca się wymianę drewnianej konstrukcji na nową. Środkiem zaradczym przed działaniem owadów jest zabezpieczanie drewna odpowiednimi środkami chemicznymi. Tego typu substancje działają zabójczo na organizmy owadów, ale mogą również chronić drewno przed grzybami czy ogniem.